Op bezoek bij de reus achter de chips: VFB bij ASML

Op woensdag 7 mei had ik het genoegen om met een veertigtal andere VFB-leden het hoofdkantoor van het Nederlandse bedrijf ASML te bezoeken in Veldhoven, vlakbij Eindhoven. Ondanks een ferme jetlag van mijn bezoek aan Warren Buffett in Omaha, werd het een heel erg interesante dag. Dit verslag is enkel een samenvatting, natuurlijk, dus als je de kans hebt om eens te gaan, zeker doen.

Voor degenen die niet weten wat ASML doet: het is een cruciale schakel in de chipketen. Eenvoudig gezegd maakt het de machines die de chips maken die overal zitten: in laptops, mobiele telefoons, datacenters, koelkasten, auto's enzovoort. Bovendien biedt het ook tests en inspecties van chips aan.

Er zijn twee soorten chipmachines: DUV en EUV, oftewel Diep Ultraviolet en Extreem Ultraviolet lithografie. Je hoeft het technische verschil tussen de twee niet te kennen, maar EUV is veel geavanceerder dan DUV. Volgens schattingen van de industrie heeft ASML een marktaandeel van 85% tot 90% in de DUV-markt. Nikon en Canon verdelen de rest.

Voor EUV is het eenvoudig, omdat ASML daar een monopolie heeft van 100%. Geen enkel ander bedrijf komt ook maar in de buurt van EUV. En je hebt EUV voor steeds meer industrieën nodig. Het magenta gedeelte op afbeelding 1 is EUV en het groeit. Even voor de context: een EUV-machine kost ongeveer 200 miljoen dollar per stuk. De nieuwe EUV NA zal zelfs boven de $250 miljoen gaan.

Onlangs beweerden Chinese bronnen dat China nu EUV kan maken. Ik schreef toen al voor de abonnees van mijn nieuwsbrief Potential Multibaggers dat dit zo goed als zeker fake news is. Tijdens ons bezoek aan ASML, hoorden we dat China 15 jaar geleden een DUV-machine moer voor moer en bout voor bout had gekopieerd. Vandaag de dag kunnen ze het nog steeds niet

betrouwbaar laten werken op industriële schaal. En EUV is vele malen ingewikkelder dan DUV. Geloof dit soort van berichten niet. Ze worden verspreid voor propagandadoeleinden.

Maar terug naar het bezoek. Toen we aankwamen, kregen we een badge en werden we naar een modern auditorium gebracht met een hondertal zitplaatsen.

Daar kregen we een presentatie van Sam van der Zalm, ASML's Director of Investor Relations Europe. Hij heeft veel kennis van zowel de technische als de zakelijke kant van ASML en hij deed het geweldig. Een duidelijke uitleg, met veel technische diepgang en geen taboes bij de vragen die we mochten stellen.

Chips zijn in feite elektrische circuits op microscopische schaal. Lagen worden op elkaar gedrukt, zoals je op afbeelding 2 kan zien.

ASML's focust erg op kosten en energiebesparing. Dat is niet zomaar om een ESG-label te halen.. Energie is in het huidige klimaat erg belangrijk geworden omdat de datacenters er zoveel nodig hebben voor ChatGPT and andere LLMs. Het is geen toeval dat grote bedrijven zoals Microsoft, Amazon en Google samenwerken met energiespelers om de energievoorziening van hun datacenters te garanderen.

Moderne AI-chips zijn extreem energie-intensief. Jensen Huang, de oprichter en CEO van Nvidia, heeft zelfs gezegd dat de concurrenten van Nvidia hun chips gratis zouden kunnen weggeven en dat Nvidia nog steeds goedkoper zou zijn vanuit het oogpunt van total cost of ownership, dus inclusief de energiekosten. Daarom is kosten- en energiereductie een strategisch voordeel voor Nvidia en dat is ook de reden waarom ASML zich hierop moet richten.

Van der Zalm sprak ook over ASML’s werknemers. Ongeveer 40% van hen zijn niet-Nederlands en de voertaal bij ASML is dan ook Engels. Het personeelsverloop is slechts 3,8%, wat erg laag is voor een techbedrijf. Ik ken het cijfer in Europa niet, maar in Silicon Valley ligt het gemiddelde verloop rond de 13%. ASML doet veel moeite om ervoor te zorgen dat zijn werknemers zich thuis voelen. We zagen een supermarkt en borden naar de kapper, het kuuroord en het massagecentrum van het gebouw.

Explosieve groei door AI

Elke keer als ik iemand hoor praten over de AI 'hype', krijg ik rillingen. Dit is geen hype maar een fundamentele verschuiving die zich sneller ontwikkelt dan welke eerdere verschuiving dan ook. Hiervoor is gigantische rekenkracht nodig, die zichtbaar wordt in het toenemende aantal chips. Kijk maar naar afbeelding 3 om het keerpunt vanaf 2018 te zien.

Gordon Moore, een van de chippioniers en oprichters van Intel, bedacht de wet van Moore in 1965. Het is geen natuurkundige wet, maar een observatie dat het aantal transistors op een microchip elke twee jaar verdubbelt. AI groeit echter zo snel dat zelfs de Wet van Moore het niet kan bijhouden.

In de afgelopen tien jaar hebben we gezien dat er in plaats van 2x per twee jaar, elke twee jaar 16x meer rekenkracht nodig was. Met AI verwacht ASML nu dat er tussen 2020 en 2030 20x meer rekenkracht per jaar (niet per twee jaar!) nodig zal zijn.

Dit verklaart waarom veel bedrijven Nvidia smeken om meer van hun chips te kunnen kopen. Je moet niet verwachten dat dit snel zal stoppen. Onlangs hoorde ik iemand in een podcast zeggen dat er een overaanbod is van AI-chips. Mensen die dat zeggen, bekijken chips vanuit een historisch oogpunt, niet vanuit de situatie waarin we ons nu en in de komende jaren bevinden.

Na de presentatie werden we meegenomen naar het ASML Experience center, waar we een aantal van de processen die zich afspelen binnen het bedrijf konden zien, van de toeleveringsketen tot de time-lapse van de assemblage van een DUV-machine. We kregen een geweldige uitleg over de techniek achter wat wel eens de meest ingewikkelde machine op aarde zou kunnen zijn, ASML’s EUV machine.

Het lenssysteem dat in de jaren ‘90 voor DUV werd gebruikt stond tentoongesteld (zie afbeelding 4). De huidige is veel te groot om te laten zien.

Op afbeelding 5 zie je een schematisch overzicht van de huidige EUV-machine. Ik verwacht niet dat je het begrijpt (ik begrijp het ook maar tot op zekere hoogte), maar je moet wel weten dat deze machine ongeveer 10 meter lang, 5 meter breed en 4 meter hoog is. Ze weegt meer dan 150.000 kilogram en wordt met minstens 3 vrachtvliegtuigen bij de klant gebracht.

Tegelijkertijd moeten de lijnen van de wafer die op elkaar worden 'geprint' tot op de nanometer nauwkeurig zijn.

ASML: De Zakelijke Kant

Nu is dat natuurlijk allemaal interessant en indrukwekkend, maar uiteindelijk zijn wij investeerders. Een bedrijf moet geld verdienen voor zijn aandeelhouders, waar ik er één van ben. Maar ook daar heeft ASML indrukwekkende cijfers te delen. Afbeelding 6 was daarbij belangrijk.

Zoals je kunt zien, bedroeg de CAGR (compound annual growth rate of jaarlijkse samengestelde groei) van het bedrijf 21% in de afgelopen tien jaar. Dat is erg indrukwekkend. Het beste? Het grootste deel komt van inkomstengroei: 18%.

Ik heb de grafiek in afbeelding 7 al vaak gebruikt, maar ik zal hem blijven gebruiken totdat iedereen begrijpt dat langetermijnrendementen voornamelijk voortkomen uit omzetgroei.

ASML's 18% omzetgroei per jaar is een geweldig bewijs. Het aandeel is de afgelopen tien jaar 555% gestegen, waarmee het de Europese markten met meer dan 10x versloeg, maar ook de S&P 500 meer dan verdrievoudigde en de Nasdaq meer dan verdubbelde (zie afbeelding 8).

Ik zie geen reden waarom de outperformance niet zou kunnen doorgaan. Inkomstengroei wordt gecombineerd met meer efficiëntie, innovatie, een monopolie, een prima bedrijfscultuur en geweldig financieel management. Dat zie je terug in de sterke balans, met bijna $10 miljard aan liquide middelen en slechts 4 miljard aan schulden. De timing van de buybacks (zie afbeelding 9) laat dit ook zien. De grote piek in de terugkopen (de oranje lijn) kwam dicht bij de bodem in 2022.

Conclusie

Dit was een geweldig bezoek, met een leuke groep VFB’ers. Ik wist al veel over ASML, maar ik heb zeker nog veel meer geleerd. Als je bij ASML bent, voel je de expertise van de muren druipen. Als aandeelhouder is dat een geweldig gevoel.

Blijf ondertussen bijleren!